Grypa, z którą prawie każdy musi się zmierzyć
Trudno byłoby dziś o osobę, która choć raz w życiu nie kładła się do łóżka z powodu grypy. I pomimo, że rzadziej „dopada” niż przeziębienie, co roku w naszym kraju choruje na nią nawet 1 milion ludzi, a na świecie – według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia – nawet 10 proc. dorosłych i 30 proc. dzieci.
Grypa, to poważne wirusowe zakażenie dróg oddechowych, na które zapadasz zwykle w porze zimowej. Dlatego nie przez przypadek, okres ten nazywamy sezonem grypowym. Właśnie wtedy najwięcej osób choruje na grypę, która przyczynia się do epidemii, a nawet pandemii, jak zdarzyło się to np. w przypadku hiszpanki czy koronawirusa.
A, B, C – grypy
Grypą zarażasz się głównie poprzez kontakt z chorą osobą. Źródłem jej rozprzestrzeniania się mogą być także zwierzęta, jak świnie czy ptaki. Dlatego lepiej nie jeść surowych jaj, niedogotowanego mięsa i nie dotykać martwych ptaków.
Grypę wywołują trzy rodzaje wirusa: A i B powodujące ciężkie zachorowania oraz C – o lżejszym przebiegu. Wirus grypy A występuje u ludzi i zwierząt, jak np. u świń, koni, ptaków, a nawet wielorybów, wirus grupy B wyłącznie u ludzi, a wirus grupy C u ludzi i świń.
Duży problem w opanowaniu zachorowalności na grypę stwarzają coraz to nowe groźne szczepy powstające w wyniku zmian genetycznych wirusa. Na skutek zakażenia, namnaża się on w komórkach nabłonkowych górnego oraz dolnego odcinka dróg oddechowych. Jego stała mutacja utrudnia walkę z chorobą, która dodatkowo przyczynia się do powikłań, a nawet śmierci. Dziś najskuteczniejszą metodą zapobiegania grypie są profilaktyczne szczepienia, szczególnie zalecane osobom starszym, kobietom w ciąży, osobom z osłabionym układem odpornościowym czy też cierpiącym na przewlekłe choroby. W Unii Europejskiej dzięki szczepieniom udaje się uchronić przed śmiercią ok. 37 tys. osób rocznie.
Kaszel i łamanie w kościach…
Na grypę chorujesz bardzo gwałtownie, dokucza m.in: wysoka gorączka, intensywne pocenie się, dreszcze, kaszel, bóle mięśniowe i kostno-stawowe, czyli tzw. „łamanie w kościach”, bóle głowy i oczu, światłowstręt oraz ogólne zmęczenie.
Zwykle w ciągu kilku dni gorączka stopniowo spada, jeśli jednak utrzymuje się dłużej, może być objawem grypowego zapalenia płuc, a także przyczynić się do niewydolności oddechowej. Przy grypie męczący jest kaszel, najpierw suchy, a potem przechodzący w wilgotny połączony z odkrztuszaniem wydzieliny śluzowej. Chorobie towarzyszy uczucie rozbicia, które może trwać nawet trzy tygodnie. Reakcją na grypę jest też brak apetytu, gdyż organizm mobilizuje układ odpornościowy kosztem procesu trawienia i przemiany materii. Gdy nasilone objawy grypy trwają dłużej niż czterech dni, powinieneś zasięgnąć porady lekarskiej.
Grypa niebezpieczna jest dla dzieci, u których może pojawić się bardzo wysoka temperatura, drgawki, majaczenia oraz wymioty i biegunka. Ciężko przechodzą ją również osoby starsze, w szczególności z chorobami układu krążenia, ponieważ na skutek gorączki może nastąpić przyspieszenia akcji serca oraz tętna.
Zapobieganie i leczenie grypy
Grypą zakażasz się najczęściej drogą kropelkową, dlatego powinieneś – zwłaszcza w sezonie grypowym – przestrzegać zasad higieny, a więc: często myć ręce, unikać kontaktów z osobami chorymi, ograniczać spotkania w dużych grupach ludzi, nie dotykać rękami oczu, nosa i ust, zachowywać dystans, a czasem nosić maseczkę.
Jeśli już zachorujesz na grypę, to w jej leczeniu stosuje się zwykle leki przeciwgrypowe, czyli przeciwwirusowe, a także przeciwgorączkowe, przeciwbólowe i przeciwkaszlowe, a na mokry kaszel – leki wykrztuśne. Możesz zażywać naturalne preparaty wzmacniające odporność organizmu. Jeśli dodatkowym objawem grypy jest zapalenie płuc wówczas podaje się antybiotyki. Nie stosuje się ich jednak profilaktycznie, gdyż nie leczą chorób wirusowych tylko bakteryjne. Poza tym wskazany jest wypoczynek w łóżku i picie dużej ilości wody. Jeśli będziesz przechodzić ciężką postać grypy, może być konieczne leczenie szpitalne.
Światowe pandemie grypy…
… a tych było już wiele, ponieważ na grypę chorowano już w starożytności. Do najgroźniejszych należała grypa hiszpanka panująca w latach 1918-1919. Atakowała przede wszystkim płuca. W ciężkich przypadkach objawiała silnymi bólami głowy i ciała, gorączką, sinicą, na skutek której twarz stawała się niebieska lub czarna, a także kaszlem z krwią i krwawieniem z nosa. Szacuje się, że w ciągu półrocznego okresu najintensywniejszych zachorowań, zmarło (według różnych źródeł) 30-100 mln ludzi, a więc dużo więcej niż było ofiar I wojny światowej, która pochłonęła 20-22 mln istnień.
Obecnie śmiertelne żniwo zbiera również koronawirus i to z nim przyszło zmierzyć się naszemu pokoleniu.